An chaoi is sábháilte le galair thógálacha a chosc ná vacsaíní a úsáid. Múineann vacsaíní don chóras imdhíonachta (cosaint nádúrtha do choirp) an chaoi le tú a chosaint ar víreas faoi leith.
Ba cheart do dhaoine áirithe a bhfuil riosca níos airde ann dóibh teanndáileoga séasúracha a fháil chun cur leis an tréimhse a mhaireann an chosaint ó vacsaíní in aghaidh COVID-19. Ní fios go fóill cá fhad a mhairfidh an imdhíonacht tar éis teanndáileog a fháil. Tá trialacha cliniciúla ar bun faoi láthair leis an gceist sin a fhuascailt.
Vacsaíní défhiúsacha (oiriúnaithe)
Tá an Ghníomhaireacht Leigheasra Eorpach (EMA) agus an Coiste Comhairleach Náisiúnta um Imdhíonadh in Éirinn (NIAC) ag moladh vacsaíní oiriúnaithe mRNA in aghaidh COVID-19 mar theanndáileoga.
Oibríonn na vacsaíní oiriúnaithe seo ar an gcaoi chéanna le vacsaíní bunaidh Pfizer agus Moderna in aghaidh COVID-19.
Cé gur fíor go dtugann na vacsaíní a bhí againn roimhe seo cosaint in aghaidh COVID-19, táthar ag súil go dtabharfaidh na vacsaíní oiriúnaithe cosaint níos leithne in aghaidh athraithigh de COVID-19. Áirítear leo sin an athróg darb ainm Oimiocrón.
Dáileoga agus imdhíonacht
Tá liosta thíos de na dáileoga atá de dhíth le haghaidh na vacsaíní in aghaidh COVID-19 a úsáidtear in Éirinn.
Céard is brí le 'an chéad bhabhta vacsaínithe in aghaidh COVID-19'?
Nuair a thagraímid do 'an chéad bhabhta vacsaínithe in aghaidh COVID-19', is é dáileog 1 agus dáileog 2 atá i gceist againn má fuair tú AstraZeneca, Moderna, nó Pfizer. Nó aon dáileog amháin má fuair tú vacsaín Janssen.
Má tá córas lag imdhíonachta agat, ba cheart gur táirgeadh 'dáileog bhreise' duit d'fhonn cosaint ní b'fhearr a thabhairt duit. Déantar é sin mar tá seans ann nach n-éireodh leis an vacsaín freagairt chomh láidir sin a spreagadh i do chóras imdhíonachta. Beidh na teanndáileoga ag teastáil uait i gcónaí tar éis na dáileoige breise sin.
Vacsaíní éagsúla a fháil
Seans go ndéanfar vacsaín a thairiscint duit a bheidh éagsúil leis an gceann a bhí agat i dtús báire nuair a rachaidh tú leis an dara dáileog nó leis an teanndáileog a fháil. Mar shampla, b'fhéidir go bhfaighfeá teanndáileog de vacsaín Pfizer tar éis duit vacsaín AstraZeneca a fháil nuair a fuair tú an chéad dá dháileog.
Go dtí seo, níl aon ní is údar imní tagtha chun cinn ó thaobh fo-iarmhairtí tromchúiseacha de nuair a glacadh an rogha seo. Seans go mbeidh cuid de na fo-iarmhairtí níos coitianta má fhaigheann tú vacsaín éagsúil leis an gceann a fuair tú roimhe. Pian, fiabhras, tinneas cinn agus tuirse, mar shampla. Ní mhaireann na fo-iarmhairtí sin i bhfad.
Fuarthas amach i staidéir go bhféadfadh an fhreagairt imdhíonachta tar éis vacsaíní éagsúla a fháil a bheith chomh maith agus mar a bhíonn nuair a fhaightear an vacsaín chéanna arís. I gcásanna áirithe, d'fhéadfadh sí a bheith ní b'fhearr.
Is féidir le daoine an rogha seo a dhéanamh toisc gur mhol an Coiste Comhairleach Náisiúnta um Imdhíonadh in Éirinn (NIAC) go bhféadfaí a leithéid a dhéanamh. Níl sé ceadaithe ag an nGníomhaireacht Leigheasra Eorpach go fóill. Faoi láthair, níl ach dhá dháileog den vacsaín chéanna le haghaidh an chéad bhabhta vacsaínithe ceadaithe ag an nGníomhaireacht.
Cineálacha vacsaíní
Is iad na cineálacha éagsúla vacsaíní in aghaidh COVID-19 a úsáidtear in Éirinn ná:
- mRNA - Pfizer/BioNTech agus Moderna
- veicteoir víreasach - AstraZeneca agus Janssen
- fo-aonad próitéine - Novavax agus Vidprevtyn Beta
Fo-iarmhairtí agus sábháilteacht
Amhail gach cógas, is féidir le vacsaíní in aghaidh COVID-19 a bheith ina gcúis le fo-iarmhairtí. Tá an chuid is mó díobh sin éadrom nó measartha, agus ní mhaireann siad i bhfad.
Eolas maidir le fo-iarmhairtí agus sábháilteacht na vacsaíní in aghaidh COVID-19
Cosaint in aghaidh COVID-19
D'fhéadfadh aon duine a tholgann COVID-19 éirí go tromchúiseach breoite nó d'fhéadfadh cúrsaí dul in aimhréidh i gcás duine ar bith. Is é vacsaín a fháil an chaoi is fearr chun tú féin agus daoine eile a chosaint.
Is féidir leat COVID-19 a tholgadh fós tar éis duit an vacsaín a fháil. Má fhaigheann tú an vacsaín, áfach, tá seans ann nach mbeidh do chuid siomptóm chomh tromchúiseach agus a bheadh gan í a fháil.
Lean ort ag cloí leis an gcomhairle sláinte poiblí le stop a chur le scaipeadh COVID-19. Do lámha a ní i gceart agus go minic, cuir i gcás.
This content was fact checked by vaccine experts working in Ireland.