Skip to main content

Bia sláintiúil do theaghlaigh

Fásann páistí go gasta, agus mar sin teastaíonn bia uathu chun an méid ceart fuinnimh, próitéine agus cothaithigh eile a fháil.

Cabhróidh sé leis na páistí fás, foghlaim agus súgradh má itheann siad bia folláin. Cabhróidh sé freisin le tinnis éagsúla a sheachaint, cosúil le galar croí, diaibéiteas cineál 2 agus ailse nuair a bheidh siad fásta suas .

Is féidir leat pirimid an bhia a úsáid chun béilí agus sneaiceanna a phleanáil do pháistí atá os cionn 5 bliana d’aois.

food_pyramis_irish-min
Pirimid an Bhia

Conas ithe go maith

Cineálacha bia folláin

Uaireanta bíonn sé deacair ar theaghlaigh gnóthacha bia maith a ithe gach lá. Ach fanfaidh dea-nósanna a fhoghlaimíonn páistí sa mbaile leo ar feadh a saoil.

Céard a mholtar do pháistí a ithe de réir phirimid an bhia :

Jakub, buachaill gníomhach atá 5 bliana d’aois; taitníonn sé leis a bheith ag imirt taobh amuigh lena chairde (PDF, 781 KB, leathanach amháin).

Niamh atá 10 mbliana d’aois agus an-ghníomhach; imríonn sí CLG agus is breá léi damhsa (PDF, 955 KB, leathanach amháin).

Smaointe d’oidis

Léigh an leabhar oideas ‘101 Square Meals’ le smaointe a fháil faoi bhéilí simplí agus blasta, ag baint úsáide as comhábhair choitianta (PDF, 12 MB, 151 leathanach).

Bia sláintiúil do leanaí

Tá gach tuismitheoir ag iarraidh an rud is fearr dá leanbh agus iad ag fás. Tá an méid a itheann agus a ólann leanaí óga tábhachtach dá sláinte anois agus sa todhchaí.

Lón scoile sláintiúil

Bíonn sé deacair uaireanta lón sláintiúil, suimiúil a thaitneodh le leanaí scoile a chur ar fáil Faigheann leanaí aon trian dá riachtanais chothaithe laethúla óna lón, mar sin tá sé tábhachtach roinnt machnaimh agus pleanála a dhéanamh faoi.

Gheobhaidh tú comhairle maidir le lón sláintiúil do pháiste, lón a íosfaidh siad agus a mbainfidh siad taitneamh as (PDF, 1.46 MB, 8 leathanach).

Conas roghanna níos sláintiúla a dhéanamh

Ní bhíonn sé éasca roghanna sláintiúla a dhéanamh go minic. Ní gá a bheith foirfe. Tús a chur le hathruithe atá i gceist leis. Coinnigh leo agus éireoidh leat. Fanfaidh dea-nósanna a fhoghlaimíonn ár leanaí sa bhaile leo ar feadh a saoil.

D’fhéadfadh athruithe beaga ar an aiste bia agus ar ghníomhaíocht do leanaí difríochtaí móra a dhéanamh dá sláinte sa todhchaí. Má fheiceann do pháistí go bhfuil tú gníomhach agus ag ithe bia sláintiúil i gcónaí is dócha go ndéanfaidh siad mar a chéile.

Faigh roinnt comhairle maidir le conas athruithe ar stíl mhaireachtála sláintiúil a dhéanamh i do theaghlach (PDF, 300 KB, 20 leathanach).

An meáchan cuí do do pháiste

Tá go leor páistí in Éirinn (thart ar dhuine as cúigear) róthrom. Níl a fhios ag a lán tuismitheoirí go bhfuil an iomarca meáchain á iompar ag a bpáistí. I gcás a bhformhór , má itheann siad níos mó bia ná mar a theastaíonn uathu chun fás agus do ghníomhaíocht cuirfidh siad suas meáchan. Má bhíonn páistí róthrom d’fhéadfadh sé fadhbanna sláinte a chruthú dóibh amach anseo.

Iarr ar do dhochtúir teaghlaigh nó altra meáchan agus airde do pháiste a thomhais le linn do chéad chuairt eile. Beidh siad in ann a rá leat an bhfuil do pháiste róthrom nó murtallach.

Úsáidfidh siad cairt fáis le fáil amach an bhfuil meáchan ceart ar do pháiste i láthair na huaire nó an bhfuil sé/sí ró-throm. Má tá do pháiste róthrom, má laghdaítear an méid bia a itheann sé agus má bhíonn sé níos gníomhaí éireoidh leis an meáchan cuí a bhaint amach.

Seiceáil innéacs corpmhaise do linbh (BMI) ar áireamhán meáchain sláintiúil an NHS. Is féidir leat an t-áireamhán seo a úsáid freisin chun do BMI féin a sheiceáil le fáil amach an bhfuil meáchan sláintiúil agat féin.

Bíonn sé deacair labhairt le do pháiste faoi mheáchan. Nuair bhíonn tú ag caint faoi mheáchan le do pháiste , tá sé tábhachtach an bhéim a chur ar an tsláinte.

Ábhair ghaolmhara

Ag caint le do pháiste faoi mheáchan

Ag múineadh do do pháistí conas a bheith gníomhach

Conas a chuidíonn aiste bia agus cothú le do shláinte

Rinneadh an t-athbhreithniú deireanach ar an leathanach: 26/06/2020
Déanfar an chéad athbhreithniú eile: 26/06/2023